Jaarplan 2023 | 1 COLLEGE GENEESKUNDIGE SPECIALISMEN Jaarplan 2023 ‘Een nieuwe toekomst’
2 | Jaarplan 2023 Voorwoord Het CGS heeft veel omhanden, ook in 2023. Met als vaste basis het vaststellen van geactualiseerde besluiten voor specialismen en profielen en verbeteringen doorvoeren in overkoepelende besluiten zoals het Kader- besluit CGS. Ook al noemen we dat basisactiviteiten, het zijn nog altijd intensieve processen die we zo zorgvuldig en efficiënt mogelijk doorlopen, samen met de betreffende wetenschappelijke verenigingen en andere partners van het CGS. Daarnaast heeft elk jaar een eigen accent. Wat mij betreft staat 2023 in het teken van een nieuwe toekomst die in 2035 zijn beslag zou moeten krijgen. Het CGS vult volgend jaar het perspectief verder in van een adaptief landschap van specialismen en profielen in de context van de veranderende zorg, zorgvraag en populatie. Het CGS heeft al eerder als beleid vastgesteld dat het in beginsel geen nieuwe specialismen of profielen meer erkent. In een in 2022 opgestelde houtskoolschets staan vervolgens de contouren van
Jaarplan 2023 | 3 het specialismenlandschap in 2035. Het zijn de voorlopige gedachten om te komen tot een nieuw stelsel van specialismen dat de aandacht voor alsmaar verdergaande specialisatie enigszins verlegt naar generalistische medische zorg. Ook een stelsel waarin veranderen van vakgebied, zowel in opleiding als in de beroepsfase, makkelijker is en waarin aanvullende expertise in een ander vakgebied wordt gewaardeerd. Deze voorlopige gedachten zullen we uiteraard nog uitgebreid toetsen bij het zorgveld. De volledige schets is erg ambitieus; ook als delen daarvan gerealiseerd kunnen worden, kan 2023 toch een jaar worden waarin de basis wordt gelegd voor een nieuwe toekomst. Als CGS-voorzitter teken ik daarvoor. Dr. Marielle Jambroes, voorzitter CGS
4 | Jaarplan 2023 Activiteiten 2023 Jaarlijkse wijzigingsronde Kaderbesluit CGS en specifieke besluiten 2023 Zoals elk jaar inventariseert het CGS eind 2023 de wensen van de wetenschappelijke verenigingen en de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) om collegebesluiten aan te passen. Daarbij is gericht aandacht voor hoofdstuk C van het Kaderbesluit CGS over erkenning en toezicht. Het CGS beoordeelt de inkomende wensen en bundelt de wijzigingen die daaruit voortvloeien in een verzamelwijzigingsbesluit. Als dat wordt vastgesteld en de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport er mee instemt, treedt dat in 2024 in werking. Een wijzigingsronde leidt er meestal toe dat het CGS enkele specifieke besluiten voor een specialisme of profiel integraal herziet. Dat zal ook in 2023 het geval zijn. Daarnaast betekenen tussentijdse grote aanpassingen van een landelijk opleidingsplan meestal dat ook het specifieke besluit voor dat specialisme of profiel integraal herzien moet worden. Het CGS verwacht in 2023 circa vijf specifieke besluiten in afstemming met de betreffende wetenschappelijke vereniging integraal te herzien en opnieuw vast te stellen. Afronding jaarlijkse wijzigingsronde 2021 en 2022 De inventarisatie van gewenste wijzigingen van de regelgeving van het CGS heeft ook eind 2022 plaatsgevonden. Dit leidt tot diverse aanpassingen van het Kaderbesluit CGS en specifieke besluiten. Voor 2022 is er voor het Kaderbesluit CGS gericht aandacht voor de hoofdstukken A (Algemene bepalingen) en B (De opleiding). De aanpassingen worden samengevoegd in een verzamelbesluit dat het CGS in 2023 vaststelt, waarna het na de instemming van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, in werking kan treden. De focus bij de wijzigingsronde die eind 2021 startte, lag bij Hoofdstuk D van het Kaderbesluit CGS (Registratie en herregistratie). Dit leidde in 2022 tot een verzamelbesluit met aanpassingen voor dat hoofdstuk. Dit besluit wordt in 2023 afgerond.
Jaarplan 2023 | 5 Herijking van de criteria en het proces voor erkenning als profiel of specialisme Een van de taken van het CGS is het erkennen van nieuwe profielen en specialismen. Het CGS is daar zeer terughoudend in. Dat neemt niet weg dat het CGS soms toch verzoeken tot erkenning ontvangt, of dat een wetenschappelijke vereniging in oriënterende zin met het CGS daarover spreekt. In de afgelopen jaren heeft het CGS een aantal verzoeken tot erkenning als profiel of als specialisme in behandeling genomen en daarop een besluit genomen. Het CGS toetst een aanvraag aan het Toetsingskader specialismen en zo nodig ook aan het Toetsingskader profielen. Onderdeel van het proces om tot besluitvorming te komen kan het instellen van een adviescommissie zijn. Aangezien het CGS als vaste beleidslijn heeft om zijn regelgeving periodiek te herijken, wil het CGS dat in 2023 ook doen voor genoemde toetscriteria. Daarbij beziet het CGS of ook in het erkenningsproces verbeterslagen mogelijk zijn.
6 | Jaarplan 2023 Besluiten omtrent erkenning als specialisme of profiel In 2020 en 2022 ontving het CGS verzoeken om de spoedeisende geneeskunde als medisch specialisme en de musculoskeletale geneeskunde als profiel te erkennen. Over beide aanvragen nam het CGS in 2022 een voorgenomen besluit. Het CGS rondt beide aanvragen in 2023 af met een definitief besluit. Verdere invulling van het toekomstige specialismenlandschap De CGS-notitie ‘Het zorglandschap verandert, het specialismenlandschap verandert mee’ uit 2019 en 2020 noemt enkele uitgangspunten en toekomstperspectieven voor een adaptief landschap van specialismen en profielen in de context van de veranderende zorg, zorgvraag en populatie. Die perspectieven zijn vervolgens vertaald naar concrete activiteiten. Een van die activiteiten is dat het CGS waar mogelijk de integratie van specialismen en profielen stimuleert. Het CGS heeft als beleid vastgesteld dat het in beginsel geen nieuwe specialismen of profielen meer erkent. Het CGS heeft daarop in 2021 een interne commissie ingesteld die zich buigt over de concrete inrichting van het specialismenlandschap in de toekomst. Deze commissie heeft in 2022 een eerste houtskoolschets opgesteld met de contouren van het specialismenlandschap in de toekomst. Daarin is een verband gelegd met het project Opleiden 2025 van de Federatie Medisch Specialisten en met de Visie Arts 2040 van de KNMG. Over die houtskoolschets heeft het CGS van gedachten gewisseld en is met enkele partners van het CGS verkennend over het toekomstige landschap gesproken. Dit leidt tot verdere invulling van de contouren in 2023 en tot communicatieve activiteiten om de gedachten van het CGS onder een breder publiek kenbaar te maken. Daarbij zoekt het CGS nadrukkelijk de samenwerking met zijn partners.
Jaarplan 2023 | 7 Afstemming met andere artikel 14 Wet BIG-colleges Interprofessioneel leren en werken is een ander belangrijk thema voor het CGS. Dit staat in de notitie ‘Het zorglandschap verandert, het specialismenlandschap verandert mee’ en in de meerjarenvisie van het CGS. Ook voor dit thema geldt dat het CGS hierover afstemming zoekt met de Federatie Medisch Specialisten in het kader van Opleiden 2025. Om daarin een verdiepingsslag te maken hielden het CGS en het College Specialismen Verpleegkunde van V&VN in 2021 een gezamenlijke bijeenkomst, waarna over dit thema in 2022 onderling verder gesproken is. Het CGS beziet of in 2023 een bijeenkomst over dit of een anderthema kan plaatsvinden van alle vijf artikel 14 Wet BIG-colleges gezamenlijk.
8 | Jaarplan 2023 Opleidingsplannen De wetenschappelijke verenigingen of opleidingsinstituten stellen voor de eigen geneeskundige vervolgopleiding een landelijk opleidingsplan op. Dit landelijke opleidingsplan vormt vervolgens de basis voor de regionale en lokale opleidingsplannen. Het is de taak van het CGS om met de landelijke opleidingsplannen (inclusief de wijzigingen daarvan) in te stemmen. De plannen moeten daarvoor voldoen aan de regelgeving van het CGS en om dat te beoordelen gebruikt het CGS een toetsingskader met criteria. Het CGS verwacht dat het in 2023 circa tien gewijzigde landelijke opleidingsplannen voorgelegd krijgt. Het CGS kijkt daarbij niet alleen naar genoemde criteria maar ook of een gewijzigd landelijk opleidingsplan aanleiding geeft het bijbehorende specifieke besluit voor dat specialisme of profiel aan te passen. Opleiding Maatschappij en gezondheid Het CGS heeft in 2020 ingestemd met het nieuwe landelijke opleidingsplan voor de opleiding Maatschappij en gezondheid. Een van de belangrijkste veranderingen die de nieuwe opleiding met zich meebrengt, is de omzetting van de huidige profielen Maatschappij en gezondheid in deskundigheids- gebieden. De profielen Maatschappij en gezondheid zullen dan vervallen. De nieuwe opleiding wordt verankerd in het Besluit maatschappij en gezondheid. Door discussies over draagvlak voor de nieuwe opleiding en over de financiering ervan, is vertraging ontstaan in de afronding van het opleidingsplan en het bijbehorende Besluit maatschappij en gezondheid. Het CGS streeft ernaar het besluit en het opleidingsplan in 2023 af te ronden, maar is daarvoor afhankelijk van andere partijen. Mocht het tot die afronding komen in 2023 dan is er vervolgens nog veel voorbereiding nodig van in elk geval de RGS en de KAMG voor de implementatie van de nieuwe opleiding. Het CGS draagt daar waar nodig aan bij.
Jaarplan 2023 | 9 Missie De missie van het CGS is het realiseren van een adaptief stelsel van genees- kundige specialismen en profielen en bijbehorende dynamische opleidingen voor permanent lerende aiossen en specialisten en profielartsen. Daarin staan het belang en de visie van de patiënt in diens context centraal. Meerjarenvisie Het CGS ontwikkelt en stimuleert een stelsel van opleiding en registratie met aandacht voor: • burgers die gezond en zo lang mogelijk met werk en/of maatschappelijke participatie optimaal functionerend ouder worden (preventief en functiegericht); • multidisciplinaire samenwerking van zorgprofessionals; • een dynamische balans tussen generalisme en specialisme binnen netwerkzorg; • verbinding met de internationale context; • een specialismenlandschap dat bestaat uit enkele grote gebieden met variabele uitstroomprofielen. Het CGS ontwikkelt en stimuleert het opleiden en (her)registreren van deskundige specialisten en profielartsen die: • gericht zijn op de patiënt en diens functioneren in zijn/haar context; • oog hebben voor maatschappelijke en technologische ontwikkelingen; • een leven lang leren; • oog hebben voor het eigen functioneren en het eigen toekomstperspectief als oudere. Missie, meerjarenvisie en meerjarenplanning
10 | Jaarplan 2023 Meerjarenplanning 2024-2027 2024 • vaststelling van circa 10 besluiten • instemming met circa 10 landelijke opleidingsplannen • heroverweging hoofdstuk D Kaderbesluit CGS (registratie en herregistratie) • uitwerking specialismenlandschap 2025 • vaststelling van circa 10 besluiten • instemming met circa 10 landelijke opleidingsplannen • heroverweging hoofdstuk E, F en G Kaderbesluit CGS (registratie en herregistratie) 2026 • vaststelling van circa 10 besluiten • instemming met circa 10 landelijke opleidingsplannen • heroverweging hoofdstuk A en B Kaderbesluit CGS (algemeen en opleidingen) 2027 • vaststelling van circa 10 besluiten • instemming met circa 10 landelijke opleidingsplannen • heroverweging hoofdstuk C Kaderbesluit CGS (erkenning en toezicht) Het CGS ontwikkelt en stimuleert flexibel en efficiënt toezicht op de kwaliteit van de geneeskundige vervolgopleidingen: • uitgaande van eigen verantwoordelijkheid en vertrouwen; • gericht op ontwikkeling en verbetering van aiossen in een optimale leeromgeving; • aan de hand van en binnen duidelijke kaders.
Jaarplan 2023 | 11
12 | Jaarplan 2023 Organisatie Organisatorische inbedding Het CGS is een regelgevend orgaan en is onderdeel van de Artsenfederatie KNMG (KNMG). De KNMG voert naast verenigings- en federatietaken voor haar leden ook wettelijke taken uit voor artsen in Nederland, namelijk het opstellen van regels voor de opleiding en registratie van geneeskundig specialisten en profielartsen. Om die taak uit te voeren heeft de KNMG overeenkomstig artikel 14 van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) twee organen ingesteld: • het College Geneeskundige Specialismen; • de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten. De ondersteuning van het CGS is ondergebracht bij de afdeling Opleiding en Registratie van de KNMG en omvat 3,4 fte (secretarissen en secretaresses). Een jaarlijkse instellingssubsidie van de minister van VWS aan de KNMG dekt de kosten van de werkzaamheden van het CGS.
Jaarplan 2023 | 13 Taken De juridische grondslag voor de taken van het CGS is neergelegd in artikel 14 van de Wet BIG. De taken zelf staan in artikel 11 van de Regeling specialismen en profielen geneeskunst van de KNMG. Op hoofdlijnen zijn de taken als volgt: • specialismen en profielen en de bijbehorende registers instellen en opheffen; • eisen voor registratie en herregistratie als specialist of profielarts vaststellen; • eisen voor de geneeskundige vervolgopleidingen in Nederland vaststellen; • eisen voor de erkenning van opleidingsorganisaties en opleiders vaststellen. Bij de uitoefening van deze taken houdt het CGS rekening met: • de competentiebeschrijving van de specialist of profielarts opgesteld door de beroeps- of wetenschappelijke vereniging; • de maatschappelijke en financiële gevolgen van zijn besluit. CGS plenair Het CGS bestaat uit vijftien leden voorgedragen door beroepsverenigingen, brancheorganisaties en aiosverenigingen. Voor 2023 staan maandelijks vergaderingen gepland waarvan er tenminste één als themabijeenkomst wordt ingevuld. Tijdens de themabijeenkomst bespreekt het CGS een of meer inhoudelijke thema’s. De agenda’s en stukken van de collegevergaderingen zijn voor de collegeleden digitaal beschikbaar. De agenda met een korte toelichting op de onderwerpen staat een week voor de vergadering op de website en zendt het CGS ter kennisneming aan zijn partners.
14 | Jaarplan 2023 CGS presidium Het CGS heeft een presidium dat bestaat uit de voorzitter en de beide vice- voorzitters. Het presidium en de secretaris van het CGS bereiden de agenda van de vergadering van het CGS voor, stemmen af met partners en monitoren de voortgang van commissies die het CGS heeft ingesteld. Het presidium komt maandelijks bijeen en legt verantwoording af aan het CGS. Commissies en projecten Ter voorbereiding op de besluitvorming kan het CGS adviescommissies instellen. In 2021 heeft het CGS een commissie ingesteld die zich buigt over de toe- komstige inrichting van het specialismenlandschap. De werkzaamheden van deze commissie lopen in 2023 door. Werkwijze Bij zijn besluitvorming betrekt het CGS actuele ontwikkelingen, evenals rapporten van externe partijen en ontwikkelingen in Europese regelgeving. Daarbij hanteert het CGS de volgende principes: • regelgeving zoveel mogelijk beperken tot hoofdlijnen; • streven naar deregulering en ontbureaucratisering; • waar het kan verantwoordelijkheden decentraal beleggen; • het werk en de processen van het CGS zo transparant mogelijk maken; • zorgen voor draagvlak voor zijn besluiten.
Jaarplan 2023 | 15 Het CGS doet dit onder andere door, naast dit jaarplan: • belanghebbenden vroegtijdig bij besluitvorming te betrekken; • adviescommissies in te stellen waarin deskundigen uit het veld participeren; • agenda’s van de CGS-vergaderingen op de website te plaatsen en per mail te sturen naar diverse stakeholders; • bij te dragen aan voortgangsrapportages voor het federatiebestuur van de KNMG; • periodieke bestuurlijke overleggen te voeren met het federatiebestuur van de KNMG en de diverse partners van het CGS; • discussiebijeenkomsten en symposia te organiseren; • ontwerpbesluiten voor advies aan belanghebbende organisaties voor te leggen; • nieuwsberichten te publiceren en informatiemateriaal te verspreiden, onder andere via Medisch Contact en de eigen kwartaalnieuwsbrief van CGS en RGS gezamenlijk; • de website van het CGS actueel te houden. Om duidelijk te maken welke aspecten het CGS bij zijn besluitvorming betrekt, gebruikt het CGS enkele toetsingskaders. Er is een Toetsingskader specialismen en een Toetsingskader profielen, met de criteria op basis waarvan het CGS specialismen of profielen erkent. Daarnaast gebruikt het CGS een toetsingskader met beoordelingscriteria voor een competentiegericht opleidingsplan, waaraan nieuwe of gewijzigde opleidingsplannen worden getoetst. Tot slot is er nog een controleprotocol dat het CGS meestuurt met een besluit voor de instemming van de minister van VWS.
16 | Jaarplan 2023 Samenwerking partners Afstemming met en betrokkenheid van veldpartijen bij de ontwikkeling van regelgeving staan altijd hoog op de agenda van het CGS. Het CGS werkt samen met het federatiebestuur van de KNMG en de RGS. Het CGS voert periodiek afstemmingsoverleg, meestal samen met de RGS, met: • het federatiebestuur van de KNMG; • de voorzitter van de Raad Opleiding van de Federatie Medisch Specialisten; • de cluster 1 organisaties (LHV, NHG, HON, CHO, NVAVG, Opl. AVG, SOON, Verenso); • de sociaalgeneeskundige verenigingen; • de aiosverenigingen; • de profielverenigingen;
Jaarplan 2023 | 17 • het ministerie van VWS; • de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ); • de Patiëntenfederatie Nederland; • de colleges van KNMT, V&VN, KNMP en FGzPt. Doel van deze overleggen is elkaar te informeren over ontwikkelingen en activiteiten op elkaar af te stemmen. Verder participeren de leden van het CGS in overleggremia, die niet door het CGS zijn geïnitieerd, zoals projecten van partners.
18 | Jaarplan 2023
Jaarplan 2023 | 19 Communicatie Het CGS vindt transparantie over zijn activiteiten belangrijk. Naast de formele communicatie over de (ontwerp)besluiten van het CGS, zoals verzoeken aan wetenschappelijke verenigingen om advies over ontwerpbesluiten en berichten over de vaststelling van CGS-besluiten in Medisch Contact, bericht het CGS het hele jaar door proactief over besluiten en actuele thema’s. Daarvoor is de website een belangrijk middel. Daarnaast zijn interviews en artikelen in Medisch Contact, het jaarplan en het jaarverslag van het CGS en artikelen in communicatiemiddelen van partners van belang. Samen met de RGS geeft het CGS elk kwartaal een nieuwsbrief uit. Waar nodig levert het CGS bijdragen aan congressen, symposia en invitationals in de vorm van workshops of voordrachten. Begroting 2023 De werkzaamheden van het CGS worden gefinancierd vanuit een jaarlijkse instellingssubsidie van VWS. Voor de werkzaamheden van het CGS in 2023 is een begroting opgesteld aan de hand waarvan subsidie is aangevraagd.
COLLEGE GENEESKUNDIGE SPECIALISMEN Jaarplan 2023 van het College Geneeskundige Specialismen Het College Geneeskundige Specialismen is ingesteld door de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG). Artsenfederatie KNMG vertegenwoordigt ruim 59.000 artsen en studenten geneeskunde. Van de KNMG maken deel uit De Geneeskundestudent, Federatie Medisch Specialisten, Koepel Artsen Maatschappij en Gezondheid (KAMG), Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD), de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde (NVAB), de Nederlandse Vereniging voor Verzekeringsgeneeskunde (NVVG) en de Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde (Verenso). knmg.nl/jaarplan-cgs Contactgegevens: Postbus 20065, 3502 LB Utrecht www.knmg.nl/cgs Opmaak: www.lawine.nl Overname van teksten uit deze publicatie is toegestaan onder vermelding van de volledige bronvermelding Jaarplan 2023, CGS, december 2022
www.knmg.nlRkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=